Een boost voor je creativiteit in schrijven

Geschreven door Petra Steffens

Een haiku schrijven is een boost voor je creativiteit in schrijven 

Het schrijven van een haiku stimuleert je creativiteit. Het brengt je op nieuwe woorden, andere woorden en verfrissende woordcombinaties. Dat helpt ook om woorden te kiezen en veel weg te laten. Soms best lastig, weet ik uit eigen ervaring.

Deze vorm - de haiku - helpt je aan focus en maakt je taal concreet en visueel.

Je las het al: schrijf een haiku. Misschien denk je: een watte?

Een haiku is van oorsprong een Japanse kunstdichtvorm, Japanners lusten er wel pap van. Met een haiku geven ze gehoor aan een momentopname; een sfeer, een gevoel. In een haiku proef je verwondering, bewondering, verstilling of verbazing. Een haiku beslaat zeventien lettergrepen. Rijmen is niet nodig. Als je de haiku op jouw manier gebruikt ontstaat er focus, een nieuwe frisse blik. 

Direct proberen? Scroll naar beneden voor een stap-voor-stap overzicht.

Stimuleer je creativiteit, schrijf een haiku

Het grootste kenmerk dat ik terugkrijg als ik met cursisten aan een haiku schrijf is: DE VERRASSING. De verrassing van iets veelzeggends in weinig woorden. De focus in één gedicht. Dat is grandioos.

Bezig zijn met een haiku laat je als vanzelf creatief denken en helpt simpelweg je creativiteit stimuleren. Heel helpend als je schrijft aan een verhaal, een column, een blog of een artikel. Je maakt taal er smeuïg mee, beeldend. Haiku's schrijven brengt je ook naar de kern van je boodschap. Heel waardevol dus. Het is gewoon echt een boost voor je creativiteit in schrijven, echt waar.

Nu wil je vast weten hoe je een haiku schrijft

Verdeel over drie regels zeventien lettergrepen. Op regel 1 > vijf lettergrepen, op regel 2 >> zeven! en op regel 3 > vijf lettergrepen. Hiermee doe je een beroep op je creativiteit. Alleen het tellen al zet je buiten het denken. In plaats van woorden, tel je lettergrepen. Past het niet? Geen paniek. Niemand die het controleert. Houd je aan ongeveer zeventien lettergrepen. Geloof me, je wordt er hartstikke creatief van.

Een voorbeeld van de bekende dichter Basho:

Ach oude vijver

een kikker springt erin

geluid van water

~BASHO

En eentje van mezelf:

Discipline is,

als kauwen op 'n wortel

broodnodig - soms fijn

~PETRA STEFFENS

Vaker doen, geeft swoeng

Haiku's verrijken je woordenschat, dat heb ik nu wel voldoende benadrukt. Hoe meer haiku's je schrijft, hoe makkelijker het gaat. Mijn ervaring is dat door het tellen van de lettergrepen je vaak een mooie combinatie van woorden ontdekt. Plus je komt op woorden die je niet zo snel gebruikt, maar die plots zo fraai klinken.

Tellen, puzzelen en een beetje mediteren net als de Japanse monniken

Omdat het aantal lettergrepen zo belangrijk is, vraagt het schrijven van een haiku wat telwerk. Het is puzzelen om in precies drie regels en zeventien lettergrepen iets te verpakken. Spelen met de woorden is leuk. Het geeft plezier. En opeens valt alles op zijn plek.

Je mag te lange woorden schrappen. Of juist gebruiken omdat ze zo veelzeggend zijn. Het is kiezen geblazen. Lettergrepen tellen heeft een ontspannen effect op je geest, je gaat minder nadenken. Geloof me. Het is als een kleine meditatie, je wordt er heel zen van. Net als de monniken. 😊

Natuurlijk heb je zin om jezelf nu uit te dagen. 

Schrijf een haiku. Kom aan, je probeert het toch wel hè, ook als je het niet gelooft. 

Zeventien lettergrepen. Verdeel 5-7-5 lettergrepen over drie regels, samen 17.

Rijm is geen issue.

Laat me stap voor stap uitleggen hoe je dat doet.

Stap voor stap een boost voor je creativiteit in schrijven >> een haiku

• Laat de boel de boel. Pak een leeg blaadje (het liefst een gekleurde)!
• Schrijf in het midden van een leeg blad jouw onderwerp of thema.
• Associeer rondom je gekozen woord.
• Schrijf zoveel mogelijk woorden op, ook als je denkt dat het nergens op slaat (dat zijn de beste vondsten).
• Ga helemaal los, denk zo vrij mogelijk. Het is een feestje, alles mag!
• Staan er lekker veel woorden op je blad? Mooi, dan mag je stoppen.
• Laat de woorden rustig op je inwerken en kies vijf woorden uit die je opvallen, je raken.
• Schrijf met deze vijf woorden jouw haiku; 17 lettergrepen, 3 regels, 5-7-5.
• Voeg toe wat jij wilt toevoegen. Laat weg wat overbodig is.
• Wie weet brengt één van de woorden je bij een ander woord, gebruik wat er voor jou toe doet en maak er een mooi geheel van.

Gelukt?

Tada! Je hebt een haiku geschreven. Misschien ontdek je nog wel meer voordelen. Vertel me wat het jou brengt. Ik vind het geweldig als je jouw haiku met mij deelt, dat mag via een persoonlijk bericht of zet 'm op de mail naar petra.steffens@gmail.com

© Petra Steffens, 31 oktober 2023